Y Sgrym: Cyfiawnder a Chyfrifoldeb

Pwrpas yr erthygl hon yw dangos bod rheolau sgrym Rygbi’r Undeb yn wallus. Mae annhegwch yn anorfod wrth geisio dehongli a gweithredu’r rheolau hyn. Gan fod y sgrym yn ddigwyddiad cydweithredol a chystadleuol sy’n gofyn am ystod o sgiliau a thechnegau cymhleth, mae’n amhosibl i ddyfarnwr benderfynu yn ddibynadwy pwy sydd yn gyfrifol am droseddu. O ganlyniad, mae chwaraewyr yn aml yn cael eu cosbi yn annheg. Gall y gosb fod yn dyngedfennol i ganlyniad y gêm. Nid y chwaraewyr a gosbwyd a achosodd y drosedd o reidrwydd, ac felly nid ydynt yn foesegol gyfrifol amdani. O dan rai amgylchiadau ni allant wrthsefyll y grymoedd sy’n gweithredu arnynt. Er mwyn datrys y sefyllfa rhaid ceisio cadw cydbwysedd rhwng gwella tegwch a thanseilio rhinweddau adloniadol y gêm.

Llun: Matt Guffey, CC BY-SA 2.0

---

183 Kb

 
  	Carwyn Jones a Neil Hennessy, ‘Y Sgrym: Cyfiawnder a Chyfrifoldeb’, Gwerddon, 25, Hydref 2017, 70–85.
   

 
    Rygbi, sgrym, dyfarnwr, chwaraeon, moeseg, teilyngdod, tegwch, braint epistemolegol, awdurdod ontolegol, trosedd, rheolau.
    

Llyfryddiaeth:

 
  	

Aristotle (1980), Nicomachean Ethics (cyfieithiwyd gan W. D. Ross; diwygiwyd gan J. O. Urmson a J. L. Ackrill) (Oxford: Oxford University Press).
Collins, H. (2010), ‘The philosophy of umpiring and the introduction of decision-aid technology’, Journal of the Philosophy of Sport, 37 (2), 135–46.
Dixon, N. (2000), ‘A justification of moderate patriotism in sport’. Yn Tannsjo, T., a Tamburrini, C. (goln), Values in Sport (London: Routledge), tt. 74–86.
Dixon, N. (2007), ‘The ethics of supporting sports teams’. Yn Morgan, W. J. (gol.), Ethics in Sport, ail argraffiad (Champaign, Illinois: Human Kinetics), tt. 441–50.
Flanagan, O. (1991), Varieties of Moral Personality: Ethics and Psychological Realism (London: Harvard University Press).
Fuller, L. L. (2000), ‘Eight ways to fail to make a law’. Yn Feinberg, J., a Coleman, J. (goln), Philosophy of Law, 6ed argraffiad (UDA: Wadsworth/Thompsom Learning).
Guttmann, A. (1978), From Ritual to Record: The Nature of Modern Sports (New York: Columbia University Press).
Hwang, J. H., a Kretchmar, R. S. (2010), ‘Aristotle’s golden mean: its implications for the doping debate’, Journal of the Philosophy of Sport, 37 (1), 102–21.
International Rugby Board (2009), ‘ELV recommendations ratified’. http://www.worldrugby.org/news/24165 [Cyrchwyd: 21 Tachwedd 2015]
International Rugby Board (2013), ‘Referees announced as scrum trials kicks off’. http://www.worldrugby.org/news/33467 [Cyrchwyd: 21 Tachwedd 2015]
Jones, C., a Fleming, S. (2010), ‘The “enforcer” in elite-level sport: a conceptual critique’, Sport, Ethics and Philosophy,4 (3), 306–18.
Jones, C., a Howe, P. D. (2005), ‘The conceptual boundaries of sport for the disabled: classification and athletic performance’, Journal of the Philosophy of Sport, 32 (2), 127–40.
Loland, S. (2002), Fair Play in Sport: A Moral Norm System (London: Routledge).
Loland, S. (2007), ‘Justice in Sport’, Sport, Ethics and Philosophy, 1 (1), 78–95.
Orwell, G. (1950), ‘The sporting spirit’, Shooting an Elephant and Other Essays (London: Secker and Warburg).
Peters, R. S. (1981), Moral Development and Moral Education (London: George, Allen and Unwin).
Rawls, J. (1971), A Theory of Justice (Oxford: Oxford University Press).
World Rugby (2015), Laws of the Game Rugby Union (Dublin: World Rugby).